ΕΚΦΥΛΙΣΗ ΤΗΣ ΩΧΡΑΣ
Αν φανταστείτε το μάτι σαν μια φωτογραφική μηχανή ο αμφιβληστροειδής είναι το φιλμ της. Το κεντρικό τμήμα του αμφιβληστροειδούς που ονομάζεται ωχρά κηλίδα είναι το σημείο στο οποίο εστιάζεται το φώς αν κοιτάμε ένα αντικείμενο. Η ωχρά κηλίδα είναι υπεύθυνη για την ευκρινή όραση και την αντίληψη των χρωμάτων. Σε περιπτώσεις εκφύλισης της ωχράς παρατηρείται βλάβη στην περιοχή της ωχράς κηλίδας και ο ασθενής βλέπει θολά στο κέντρο του οπτικού του πεδίου, με αποτέλεσμα δραστηριότητες όπως το διάβασμα και η κοντινή εργασία, να γίνονται πιο δύσκολες.
Στις περισσότερες περιπτώσεις το αίτιο είναι άγνωστο. Ωστόσο παρατηρείται συχνότερα στα πιο ηλικιωμένα άτομα (συνήθως άνω των 60 ετών). Ο τύπος αυτός εκφύλισης ονομάζεται ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς. Αντίθετα, εκφύλιση της ωχράς σε νεαρότερα άτομα είναι συνήθως κληρονομική και ονομάζεται δυστροφία ωχράς.
Στα αρχικά στάδια της πάθησης ίσως να μην υπάρχουν συμπτώματα, ιδιαίτερα εάν το ένα μάτι έχει καλή όραση. Αργότερα, το πρώτο σύμπτωμα που παρατηρείται είναι η παραμόρφωση της εικόνας των αντικειμένων, κατά την οποία ευθείες γραμμές εμφανίζονται στρεβλωμένες. Επίσης τα χρώματα μπορεί να φαίνονται θαμπά, ενώ ίσως να γίνει εξαιρετικά δύσκολη η εκτίμηση υψομέτρων και αποστάσεων.
Ο ασθενής σταδιακά αδυνατεί να εκτελέσει δραστηριότητες όπως το διάβασμα και το γράψιμο, ενώ συχνά όταν κοιτάει ένα πρόσωπο βλέπει μόνο τα αυτιά του ατόμου χωρίς να μπορεί να διακρίνει τη μύτη και τα μάτια. Επειδή η εκφύλιση της ωχράς επηρεάζει μόνο την κεντρική όραση δεν οδηγεί σε ολική τύφλωση. Παρόλο που η λειτουργικά χρήσιμη όραση ελαττώνεται σημαντικά ωστόσο η περιφερική όραση παραμένει φυσιολογική με αποτέλεσμα ο ασθενής να μπορεί να αυτοεξυπηρετείται σε όλα τα στάδια της πάθησης.
Η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς έχει 2 τύπους:
Την ξηρή μορφή που εξελίσσεται πολύ αργά και την υγρή μορφή που εξελίσσεται ταχύτατα, οδηγώντας σε απότομη ελάττωση της κεντρικής όρασης Η διάγνωση και των δύο τύπων απαιτεί βυθοσκόπηση κατά την οποία (μετά την ενστάλαξη σταγόνων που μεγαλώνουν τις κόρες των ματιών) εκτιμάται η κατάσταση της ωχράς κηλίδας. Συχνά για την πιο αποτελεσματική διάγνωση και παρακολούθηση της πάθησης είναι δυνατό να χρειαστούν και πρόσθετες εξετάσεις, όπως φωτογράφιση
του βυθού, φλουροαγγειογραφία ή OCT.Για τον ξηρό τύπο της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς δεν υπάρχει διαθέσιμη θεραπεία. Ωστόσο, για την υγρή μορφή υπάρχει πλέον θεραπεία που περιλαμβάνει έκχυση φαρμάκων μέσα στο μάτι με πολύ καλά αποτελέσματα.